પશુ-પક્ષીઓની તંદુરસ્તી જાળવવા માટે ખોરાક એક મહત્વની બાબત છે. જીવદયા સંસ્થાઓમાં ગાય,ભેંસ જેવા પાલતુ પ્રાણી વિશેષ હોય છે, પરંતુ કુદરતમાં વિહરતા પશુ-પક્ષી પણ કયારેક સંસ્થાઓનો આશ્રય મેળવતા હોય છે. જુદા જુદા પશુ-પક્ષીને ખોરાક આપવા માટે ઉપયોગી થાય તે અર્થે ખોરાક પત્રક આ સાથે રજૂ કરેલ છે.
જુદા જુદા પશુ—પક્ષીનું ખોરાક પત્રક
- (૧) પોપટ– ચોળા, તુવેરશીંગ, પપૈયા, કેરી, કાકડી, શેરડી, રાયણ, જામફળ, મરચા, ગાજર-૫૦ ગ્રામ, મગફળી–૫૦ ગ્રામ, જુદા જુદા બીજ–૧૦૦ ગ્રામ,
સુર્યમુખીના બીજ–૨૫ ગ્રામ
- (૨) કબૂતર– ઘઉં–૨૫ ગ્રામ, જુવાર–૨૫ ગ્રામ, ચોખા–૨૫ ગ્રામ
- (૩) મોર–બાજરો–૨૫ ગ્રામ, ઘઉં-૨૫ ગ્રામ, જુવાર-૨૫ ગ્રામ, રોટલ-૫૦ ગ્રામ, લીલા શાકભાજી-૭૫ ગ્રામ, મગફળીના દાણા–૨૦ ગ્રામ.
- (૪) કોયલ—મિશ્ર ધાન્ય-૫૦ ગ્રામ, મિશ્ર કઠોળ–૨૫ ગ્રામ, પપૈયુ—૫૦ ગ્રામ.
- (૫) બજરીગર/લવબર્ડ– કાંગ–૧૦ થી ૧૫ ગ્રામ, કોથમીર/પાલક–૧૦થી ૧૫ ગ્રામ.
- (૬) કોકટીલ– લીલા શાકભાજી–૨૫ ગ્રામ, બ્લેકશીડ મીકસ–૨૦ થી ૨૫ ગ્રામ.
- (૭) લવ બર્ડઝ–કાંગ, બ્લેકશીડ, બાજરી, કોથમીર–૧૫ થી ૨૦ ગ્રામ
- (૮) મેના/બુલબુલ-પપૈયુ, કેળા તથા અન્ય ફળ–૨૦ થી ૫૦ ગ્રામ.
- (૯) મુનીયા/ફિન્ચ-કાંગ, બ્લેકશીડ, કોથમીર-૫ થી ૧૦ ગ્રામ.
- (૧૦) તેતર- જુવાર, બાજરી–૨૫ ગ્રામ.
- (૧૧) કુંજ–મગફળી–૫૦ ગ્રામ.
- (૧૨) વાંદરા–પલાળેલ ચણા-૧૫૦ થી ૨૦૦ ગ્રામ, ફળ–શાકભાજી–૧૦૦ થી ૨૦૦ ગ્રામ, કેળા–૨, શીંગદાણા ૫૦ ગ્રામ.
- (૧૩) નીલગાય—લીલાચારો-૧૫ કિ.ગ્રામ, સૂકોચારો—૨ થી ૪ કિ.ગ્રામ.
- (૧૪) કાચબા- પથરાયા–ચણા–૧૫ થી ૨૦ ગ્રામ, લીલા શાકભાજી-૧૫ થી ૨૦ ગ્રામ, રજકો–૨૦ થી ૨૫ ગ્રામ.
- (૧૫) બકરા—લીલોચારો– ૨ થી ૩ કિ.ગ્રામ, સૂકોચારો—૧ થી ૨ કિ.ગ્રામ.
- (૧૬) લવારા—લીલોચારો-૧ થી ૨ કિ.ગ્રામ, સૂકોચારો- ૧ થી ૨ કિ.ગ્રામ.
- (૧૭) ઘેટા– લીલોચારો-૨ થી ૩ કિ.ગ્રામ, સૂકોચારો ૧ થી ૨ કિ.ગ્રામ.
- (૧૮) ગાડરડા—લીલોચારો—૧ કિ.ગ્રામ, સૂકોચારો-૧ કિ.ગ્રામ.
- (૧૯) અશ્વ—લીલોચારો-૧૫ થી ૨૦ કિ.ગ્રામ, સુકોચારો-૬ થી ૮ કિ. ગ્રામ, જરૂર મુજબ જોગાણ આપવું.
- (૨૦) ગદર્ભ- લીલોચારો-૮ થી ૧૦ કિ.ગ્રામ, સૂકોચારો ૪ થી ૬ કિ.ગ્રામ.
- (૨૧) ઉટ–લીલોચારો—૩૦ કિ.ગ્રામ. સૂકોચારો-૧૦ થી ૧૫ કિ.ગ્રામ, ગોવાત્ર અને મગફળીનો પાલો પસંદગીનો ખોરાક છે.
- (૨૨) સસલા–ચણા–૫૦ ગ્રામ, રજકો–૪૦૦ ગ્રામ.
- (૨૩) ખીસકોલી–મીશ્ર ધાન્ય ફળ, મગફળી, ફળો વગેરે આપી શકાય.
- (૨૪) ચિતલ, કાળીયાર, હોગડિઅર, ચિંકાર, ચૌશિંગા—લીલોચારો—૫ કિ.ગ્રામ, સૂકોચારો—૨ કિ.ગ્રામ
સંકલન :– મિતલ ખેતાણી (મોઃ ૯૮૨૪૨ ૨૧૯૯૯)